29 Temmuz 2025
29 Temmuz 2025
22
İklim değişikliği, artan sıcaklıklar ve kuraklık gibi etkenlerle birlikte dünya genelinde orman yangınlarının sıklığı ve şiddeti giderek artıyor. Bu zorlu tabloya karşı birçok ülke, yangınla mücadelede geleneksel yöntemlerin yanı sıra insansız hava araçları (İHA) gibi ileri teknolojilere yönelmiş durumda. Peki, İHA’lar dünya genelinde yangınlarla mücadelede nasıl kullanılıyor?
1. Erken Tespit ve İzleme
İHA’lar, yangınları erken aşamada tespit etmekte önemli rol oynuyor. Termal kameralar ve yapay zekâ destekli görüntü analiz sistemleri sayesinde, duman oluşumu ve sıcaklık artışları hızla fark edilebiliyor.
Örneğin:
• ABD’de Kaliforniya Orman ve Yangın Koruma Departmanı (CAL FIRE), ormanları 24 saat boyunca izlemek için termal kameralı dronlar kullanıyor.
• Avustralya, yangın sezonunda riskli bölgeleri sürekli gözetim altında tutmak için geniş çaplı drone devriyeleri uyguluyor.
2. Durum Tespiti ve Risk Analizi
Yangın çıktıktan sonra İHA’lar, anlık görüntülerle yangının büyüklüğünü, yayılma yönünü ve çevresel etkilerini analiz etmek için kullanılıyor. Bu sayede yangın yönetim merkezleri stratejik kararları daha doğru verebiliyor.
• İspanya ve Yunanistan, yangın sırasında İHA’larla topografik haritalama yaparak alevlerin rüzgârla nasıl yayılacağını modellemekte.
• Kanada, dronlardan elde edilen verilerle yangın bölgesindeki canlı türleri ve doğal kaynaklar üzerindeki etkiyi de değerlendiriyor.
3. Ekip Koordinasyonu ve Güvenlik
İHA’lar, sahadaki itfaiye ekiplerinin koordinasyonuna büyük katkı sağlıyor. Zorlu ve görüşün kısıtlı olduğu alanlarda gerçek zamanlı görüntü paylaşımı, ekiplerin güvenliğini artırıyor.
• Şili, dağlık bölgelerdeki yangınlarda personelin yönlendirilmesi için drone görüntülerinden faydalanıyor.
4. Yangınla Müdahale (Operasyonel Kullanım)
Yeni nesil büyük ölçekli İHA’lar, doğrudan yangın söndürme operasyonlarında da görev alabiliyor. Su veya yangın geciktirici kimyasal madde taşıyan dronlar, erişilmesi güç alanlara müdahale edebiliyor.
• Çin, yangın söndürme İHA filoları kurarak gece operasyonlarında özellikle bu sistemlerden faydalanıyor.
• Fransa, orman içi yangınlara müdahalede helikopterlerin ulaşamadığı noktalarda drone ile yangın söndürücü sistemler test ediyor.
5. Yangın Sonrası Değerlendirme ve Raporlama
Yangın söndürüldükten sonra İHA’lar, bölgedeki hasarı belgelemek, karbon salımını hesaplamak ve yeniden ağaçlandırma planları yapmak için kullanılıyor.
• Brezilya Amazonları’nda, yangın sonrası dronlarla yapılan arazi taramaları, küresel çevre raporlarının temelini oluşturuyor.
• İtalya, yangın sonrası kültürel miras alanlarının zarar tespitinde yüksek çözünürlüklü drone görüntülerinden yararlanıyor.
Sonuç
İnsansız hava araçları, yangınla mücadelede küresel ölçekte oyun değiştirici bir rol üstlenmiş durumda. Erken uyarıdan müdahaleye, ekip güvenliğinden ekolojik analizlere kadar geniş bir yelpazede kullanım alanı sunan İHA’lar, geleceğin afet yönetimi teknolojileri arasında en ön sıralarda yer alıyor.
Yangınlarla mücadelede başarı, teknolojinin akılcı ve sürdürülebilir kullanımıyla mümkün. Bu nedenle her geçen gün daha fazla ülke, İHA teknolojisine yatırım yaparak doğayı, canlıları ve insan yaşamını korumayı hedefliyor.
🔥 Yangınla Mücadelede Kullanılan Öne Çıkan İHA Marka ve Modelleri
🔎 1. Gözlem ve Erken Tespit Amaçlı İHA’lar
DJI Matrice Serisi (Matrice 350 RTK / Matrice 4 Thermal )
• Kullanım: Termal kamera entegrasyonu ile yangın tespiti ve duman analizi.
• Özellikler: IP45 suya ve toza dayanıklılık, 55 dakikaya kadar uçuş süresi, yüksek hassasiyetli haritalama.
• Kamera Uyumu: Zenmuse H20T / H30T – termal + zoom + lazer ölçüm kombinasyonu.
• Kullanıldığı Yerler: ABD, İspanya, Türkiye, Avustralya yangın gözetleme projeleri.
DJI Mavic 3T / Mavic 3 Enterprise Thermal
• Kullanım: Küçük ölçekli yangın izleme ve hızlı devriye.
• Özellikler: Kompakt yapı, termal ve görsel kameraların eş zamanlı kullanımı.
• Avantajı: Tek personelle hızlı kalkış ve operasyonel esneklik.
👨🚒 2. Koordinasyon, Canlı Yayın ve Operasyon Takibi
DJI Dock + Matrice 30T
• Kullanım: Yangın riski yüksek alanlarda sabit gözlem istasyonu.
• Özellikler: Otomatik kalkış-iniş, uzaktan yönetim, acil durum tepki mekanizması.
• Kullanıldığı Yerler: Özellikle Avrupa’da kritik noktalarda 7/24 görev için kullanılıyor.
📌 Sonuç: Hangi Drone Nerede Kullanılıyor?
Kullanım Amacı Model Önerisi
Yangın tespiti ve izleme DJI Matrice 300/350 RTK, Mavic 3T, Matrice 4T
Termal görüntüleme Zenmuse H20T/H30T, Parrot Anafi USA
Haritalama ve analiz eBee X, WingtraOne
Yangın söndürme operasyonu EHang Falcon B, Walkera QL1200
Otomatik izleme / sabit görev DJI Dock + M30T
📰 Son Haber Başlıkları ve Özet Bilgiler
1. Almanya’da AI Tabanlı İHA Tanıtımı: Silvaguard
Almanya’da Dryad Networks tarafından geliştirilen Silvaguard adlı drone, yangın başlangıcını hızla tespit edip konumlandırmak için tasarlandı. Güneş enerjili gaz sensörleri sistemi Silvanet, duman tespit ettiğinde otomatik olarak drone’u olay yerine yönlendiriyor. Drone, infrared ve optik görüntülerle birlikte gerçek zamanlı veri sunuyorHappy Eco News+2AP News+2AP News+2. Bu sistem, şu anda Eberswalde, Berlin civarında deneniyor ve yakında ticari kullanım onayı bekleniyorHappy Eco News+2AP News+2AP News+2.
2. California’da Drone Kullanımı Artıyor
2025 yangın sezonunda, California CAL FIRE bölgesi drone kullanımını iki katına çıkardı. İHA’lar hem kontrol amaçlı yangın başlatmalarında (prescribed burns), hem yangın sınır haritalamasında hem de yangın sonrası tespitlerde aktif rol oynuyorDRONELIFE. Ancak Los Angeles’ta özel dronların müdahale sahasında uçması, bir Canadair CL 415 “Super Scooper” yangın söndürme uçağıyla çarpışmaya neden oldu. Bu olay FAA tarafından federal suç olarak değerlendirildi, yasal cezalar getirildiVikipedi+4Business Insider+4Vikipedi+4.
3. Yunanistan’ın 2025 Hazırlıkları: İHA Filosu Genişliyor
Yunanistan, 2025 yangın sezonu için dron filosunu yaklaşık iki katına çıkararak 82 adede çıkardı. Ayrıca, toplamda 18.000 yangın personeli görev yapacak. Bu önlemler, artan yangın risklerine karşı savunmayı artırmayı hedefliyorAP News+1Geographical+1.
4. Otonom Drone Filoları ve Ağ Teknolojileri
• FireSwarm (Kanada merkezli), ağır yük taşıyabilen drone sürüleri geliştiriyor. Bu sistemler, Bambi Bucket kullanarak su veya yangın söndürücü bırakabiliyor ve gece/yoğun duman koşullarında bile görev yapabiliyorasce.org+2Vikipedi+2asce.org+2.
• İsveçli ACC Innovation ile ortak geliştirilen Thunder Wasp GT gibi drone’lar 400 kg üstü yük taşıyabilmekte ve 60–90 dakika uçuş süresine sahipasce.org+1asce.org+1.
• Rain ve Sikorsky/OpenAI prototipleri, otomatize edilmiş helikopterlerle yangına müdahaleyi test ediyor ve Kaliforniya’da uçuş kontrollerini başarıyla gerçekleştirdiasce.org+1asce.org+1.
5. Drone Sürüleri (Swarms) ile Erken Müdahale
Drone sürüleri konsepti, birden fazla drone’nun birlikte çalışarak küçük odakları hızla tespit edip müdahale etmesini içeriyor. Özellikle riskli günlerde yüksek-riskli alanlar sürülerle izleniyor, alev veya duman algılandığında sürüler ani müdahalede bulunuyorhighways.todayweforum.orgHappy Eco News.
Bu yaklaşım, Data Blanket gibi şirketlerle birlikte Kanada, İspanya ve Avustralya gibi ülkelerde aktif şekilde deneniyorhighways.today+1Vikipedi+1.
📋 Haberlerin Özeti Kısa Tablo
Konusu Temel Bilgi
Silvaguard – Dryad Networks (Almanya) AI ile yangın algılama ve görüntüleme; Silvanet sensör ağı + drone sistemi
California (CAL FIRE) Drone kullanımını iki kat arttırdı; bazı kaza ve müdahale engelleri
Yunanistan (2025 hazırlığı) Drone filosunu 82’ye çıkardı; büyük insan gücü ile destekli önlem
FireSwarm ve Rain gibi platformlar Otonom drone / helikopter sistemleri test ediliyor
Drone swarm (sürü) teknolojileri Küçük odaklara hızlı müdahale; AI destekli koordinasyon teknolojisi
Önceki